Het belang van het kalibreren van je weegschaal
Als je binnen je bedrijf vertrouwt op een weegschaal is het belangrijk dat deze nauwkeurig weegt. Helaas zal zelfs de hoogste kwaliteit weegschaal niet eeuwig nauwkeurig zijn. Weegschalen worden regelmatig blootgesteld aan (zware) belasting. Bovendien kunnen slijtage en schommelingen in bijvoorbeeld elektriciteit of temperatuur, de weegefficiëntie van de weegschaal beïnvloeden. Deze factoren zorgen ervoor dat de nauwkeurigheid van de weegschaal na verloop van tijd afneemt. Daarom is kalibratie meetapparatuur en zijn kalibratie meetinstrumenten van belang.
Periodieke controles
Een weegschaal geeft alleen correcte waarden aan wanneer deze regelmatig wordt gecontroleerd, tijdens deze controle word je weegschaal correct gekalibreerd en zo nodig bijgesteld, om er zeker van te zijn dat deze correct en nauwkeurig weegt. Je weegschaal is dus alleen een betrouwbaar meet- en controle-instrument wanneer deze gekalibreerd is en de uitgevoerde kalibratie gedocumenteerd is: een juiste, metrologisch traceerbare kalibratie is de enige manier om te weten hoe nauwkeurig je weegschaal daadwerkelijk weegt. Hoe vaak moet je je weegschaal kalibreren?
Bij Stimag adviseren wij je om je weegschaal jaarlijks te laten kalibreren.
Weegschalen die voor handelsdoeleinden gebruikt worden, vallen onder de naleving van de Metrologiewet. Wanneer je weegschalen gebruikt die buiten de wettelijke toleranties vallen, kan afkeuring en zelfs een boete volgen.
Een niet-gekalibreerde weegschaal kan problemen veroorzaken door het geven van onnauwkeurige weegresultaten. Het leveren van een nauwkeurige hoeveelheid goederen is in veel gevallen afhankelijk van het feit of de weegschaal binnen de tolerantie weegt. Een weegschaal die niet correct weegt kan leiden tot defecten in een productieproces.
Wanneer je iets weegt wil je natuurlijk het liefst nauwkeurige resultaten om de productkwaliteit te handhaven. Onnauwkeurigheid van de weegschaal kan een gevaar voor de veiligheid opleveren. Als je tijdens logistieke processen gebruik maakt van gewichtslimieten om goederen te vervoeren, kan het meten van die goederen met een weegschaal die niet onlangs is gekalibreerd, een onnauwkeurig gewicht opleveren. Dit kan ertoe leiden dat je meer gewicht inlaadt dan verantwoord is, wat kan leiden tot schade of een ongeval.
Kalibratie
Bij het uitvoeren van een kalibratie gebruikt een gediplomeerd medewerker van onze Technische Dienst gecertificeerde massastukken of een referentiegewichten om de respons van een weegschaal te controleren op juistheid en deze indien nodig bij te stellen. De weegschaal wordt na het kalibreren geschikt bevonden voor gebruik wanneer deze weegresultaten geeft die binnen de gespecificeerde tolerantiegrenzen vallen.
De kalibratieprocedure van de weegschaal is afhankelijk van het type weegschaal dat je gebruikt. Medische weegschalen en laboratoriumweegschalen moeten preciezer en nauwkeuriger worden gekalibreerd, omdat de tolerantiegrenzen voor deze weegschalen zeer nauw zijn. Naast deze standaard kalibratieprocedures is het ook mogelijk om je weegschaal te ijken.
Excentriciteitstest
Wanneer men een weegschaal gebruikt wordt de last niet altijd perfect in het midden geplaatst. De resultaten van een weegschaal kunnen enigszins variëren wanneer je de last op verschillende punten op de weegschaal plaatst. Om te testen hoeveel effect de plaatsing van de last heeft, voert men de excentriciteitstest uit. Bij deze test wordt de referentielast op de hoekpunten van het weegplateau geplaatst. Het doel van de excentriciteitstest is het berekenen van het verschil dat wordt veroorzaakt bij plaatsing van de last op verschillende punten.
Herhaalbaarheidstest
Alle weegschalen kunnen last hebben van herhaalbaarheidsproblemen. Wanneer men dezelfde last verschillende keren meet zal het resultaat niet altijd precies hetzelfde zijn. Om de herhaalbaarheid van het instrument te achterhalen, voert men een herhaalbaarheidstest uit. Onze Technische Dienst voert de herhaalbaarheidstest uit door dezelfde last meerdere malen op dezelfde plaats op het weegplateau te plaatsen. Deze belasting moet dicht bij de maximumbelasting van het instrument liggen en een enkele belasting zijn.
Weegtest min
Het doel van de weegtest min is het testen van de nauwkeurigheid van de weegschaal over het gehele bereik in verschillende stappen, met toenemend en afnemend gewicht. De weegschaal wordt nul gesteld, zonder enige belasting. Hierna wordt de eerste last geplaatst en de uitlezing van de weegschaal geregistreerd. De last wordt verhoogd met alle oplopende testpunten en daarna verlaagd met alle aflopende testpunten.
Kalibratie op locatie
Stimag beschikt over zijn eigen buitendienst die ter plaatse kalibraties van weegschalen uit kan voeren. Deze on-site testservice wordt door ons metrologisch aanbevolen omdat je weegschaal daardoor wordt gekalibreerd in de omgeving waar deze wordt gebruikt, zonder het risico op mogelijke verdere transportproblemen.
Je geeft ons de gewenste datum en tijd door en geeft aan welke weegschalen gekalibreerd moeten worden waarna onze Technische Dienst contact met je opneemt en de verdere procedure met je bespreekt – makkelijk en betrouwbaar!
Kalibratie bij Stimag
Bij Stimag raden wij een kalibratie op onze locatie in Lisse aan voor nieuwe weegschalen die betaalbaar vervoerd kunnen worden. Indien nodig kunnen wij tegelijkertijd reparaties snel en vakkundig voor je uitvoeren.
Onafhankelijk van het merk kunnen we bij Stimag weegschalen voor je kalibreren, afhankelijk van de beschikbaarheid van documentatie en eventuele onderdelen.
IJking
Men gebruikt weegschalen veelal voor “handelsdoeleinden”, dat wil zeggen dat je factureert op basis van wat je met de weegschaal weegt. Weegschalen die hiervoor gebruikt worden moeten “geijkt” zijn en vallen onder de Metrologiewet. Ook medische weegschalen zoals gebruikt in ziekenhuizen en bij huisartsen vallen hieronder.
Bij het ijken van een weegschaal spreken we van een volledige controle van de weegschaal volgens de ISO/IEC 17020 norm. Naast de weegtest min, excentriciteits- en herhaalbaarheidstest worden door een erkende ijkmeester extra tests uitgevoerd om de nauwkeurigheid te waarborgen.
Visuele inspectie
De weegschaal zal voorafgaand aan de ijking visueel worden geïnspecteerd op bijzonderheden.
Excentriciteitstest
Men belast de weegschaal op verschillende punten om zo een mogelijke afwijking te constateren.
Herhaalbaarheidstest
De herhaalbaarheidstest wordt uitgevoerd door dezelfde last meerdere malen op het weegplateau aan te brengen.
Weegtest min
Door middel van de weegtest min bepaalt men de nauwkeurigheid van de weegschaal over het gehele bereik.
Vóór elke ijking dient men de weegschaal voor te belasten. De waarde van de last is afhankelijk van, en staat gelijk aan, de maximale capaciteit van de weegschaal.
Bij het nauwkeurig nulstellen mag de afwijking ten opzichte van het nulpunt niet groter mag zijn dan 0,25e, waarbij de waarde van e per weegschaal verschilt.
Bij inschakelnulstelinrichting 20% onderzoekt men of het bereik waarbinnen ‘nulstellen’ mogelijk is niet groter is dan 20% van het maximaal weegvermogen.
De Max + 9e test controleert of de weegschaal bij een last van meer dan 9e boven zijn maximaal toelaatbare gewicht geen wegingen meer verricht.
Tijdens het uitvoeren van de nulstelinrichting 4% onderzoekt men of het bereik waarbinnen nulstellen nog mogelijk is niet groter is dan 4% van het max. weegvermogen.
Wanneer een tarrawaarde actief is mag tijdens het nauwkeurig nulstellen de afwijking ten opzichte van het nulpunt niet groter mag zijn dan 0,25e.
Stimag is een door het Ministerie van Economische Zaken Erkende Keurder. Dit betekent dat wij ook geijkte weegschalen mogen kalibreren en opnieuw mogen ijken. Onze gecertificeerde ijkmeesters kunnen dit werk vakkundig voor u uitvoeren, waarna uw weegschaal weer volledig aan de wettelijke eisen voldoet.
Kalibratierapporten
Een kalibratierapport is een (digitaal) document dat informatie verstrekt over de prestaties en nauwkeurigheid van een weegschaal tijdens de laatste onderhoudsbeurt. Een medewerker van onze Technische Dienst stelt dit rapport op, voorzien van de algemene gegevens van de weegschaal zoals het model, type, serienummer en de capaciteit. Ook de uitgevoerde tests met hierbij de datum waarop deze uitgevoerd zijn, staan op het rapport.
Tijdens het kalibreren test men de weegschaal op drie punten. Tijdens het ijken voert men alle mogelijke tests uit om de nauwkeurig van de weegschaal vast te stellen.
Justeren
Het justeren van een weegschaal is essentieel om een nauwkeurige meting te krijgen. Indien men spreekt over het justeren van een weegschaal, heeft men het over het bijstellen hiervan. Het justeren van een weegschaal wordt vaak omschreven als:
“Het binnen gedefinieerde toleranties afregelen van een weegschaal.”
Wanneer een weegschaal enkel word gejusteerd betekent dit niet dat deze hierna ook automatisch wordt voorzien van een kalibratierapport. Ijken kalibreren en justeren zijn dus verschillende begrippen.