Digitale weegschalen, weegsystemen en weegcomponenten

Digitale weegschalen in vele soorten

Een digitale weegschaal is tegenwoordig de standaard. Analoge weegschalen komen nog zelden voor. Een digitale weegschaal heeft namelijk een minder grote afwijking dan een analoge weegschaal. Weegschalen zijn er in allerlei soorten en maten. Van een precisiebalans voor de kleinste gewichten tot aan een weegbrug voor vrachtwagens, een weegschaal is een onmisbaar hulpmiddel in productieprocessen, voor economisch verkeer, bij kwaliteitscontrole en in de geneeskunde. We onderscheiden:

Tafelmodellen voor het wegen van enkele kilo’s tot zo’n 300 kg. Verkrijgbaar in kunststof, staal of RVS. Er zijn uitvoeringen met een statief voor de indicator, zodat de digitale weegschaal goed afleesbaar blijft bij het wegen van bijvoorbeeld emmers of hoge dozen. Maar ook wielen, een handvat en batterij uitvoering zijn verkrijgbaar, die de tafelweegschaal makkelijk verplaatsbaar maken.

Precisiebalansen die maar tot enkele kilo’s wegen, per gram, per honderdste gram tot aan een honderdste milligram (0,00001 gram). Vaak uitgevoerd met tochtschermen tegen invloeden van buitenaf, zie ook de informatie onder ‘Tips’.

Telweegsystemen, voor het bepalen van aantallen. Veelal in uitvoeringen van maximaal 3 kg tot aan maximaal 150 kg. Ook grotere vloerweegschalen en mobiele weegsystemen hebben vaak een telfunctie.

Vloerplateau’s zijn er ook weer in verschillende uitvoeringen. Van een zogenaamd “U” frame voor het makkelijk inrijden met een handpallettruck tot aan vloerplateau’s, voor Euro- en Blokpallets of kuubkisten, tanks en IBC’s. Ze hebben meestal een capaciteit van 2 of 3 ton.

Een aparte categorie vormt het “mobiel wegen”. Weegsystemen die zijn ingebouwd in diverse intern transportmiddelen, zoals handpallettrucks ofwel pompwagens, electropallettrucks en weegsystemen voor op de heftruck zoals wegende vorken.

Kraanschalen zijn er heel klein, voor het wegen van koffers, maar ook heel groot, voor het wegen van schepen in de kraan bijvoorbeeld.

Medische weegschalen zijn alle modellen die gemaakt zijn voor het wegen van personen, of het nu babyweegschalen zijn of dat het gaat om het wegen van patiënten in een stoel, rolstoel, tillift of bed. Ook zijn er opstapweegschalen, al of niet met lengtemeting en BMI functie.

Prijsweegschalen worden gebruikt in de detailhandel, voor het bepalen van prijzen van bijvoorbeeld vlees of groente & fruit door middel van een prijs per kilo of prijs per 100 gram.

Weegsystemen tenslotte, zijn er ook in diverse uitvoeringen, ingebouwd in constructies of in de vorm van wegend gemaakte rollenbanen, silo’s of transportbanden.

Gebruik van weegschalen

In eerste instantie worden weegschalen, de naam zegt het al, gebruikt om het gewicht te bepalen van datgene wat er op ligt of aan hangt, uitgedrukt in kilo’s, grammen of een andere waarde.  Er zijn echter diverse functies die een weegschaal kan vervullen:

Wegen, eenvoudige gewichtsbepaling in kilo’s of grammen. Van een eenvoudig pakketje wegen tot aan de fabricage van medicijnen, er is altijd een passende weegschaal voor.
Tellen, het bepalen van aantallen met behulp van een weegschaal. De weegschaal deelt het gewicht op de uitlezing door het opgegeven aantal en bepaalt zo een stukgewicht. Vervolgens kunnen heel snel grote aantallen worden bepaald, met slechts een paar handelingen.
Controleren, bijvoorbeeld de compleetheid van een verpakking door middel van gewicht.  Met het bekende gewicht van een volle verpakking kan worden bepaald of er niets mist in de verpakkingen die daarna worden gewogen, bijvoorbeeld omdat het toevoegen van een onderdeel is vergeten. Belangrijk is wel dat het gebruikte verpakkingsmateriaal onderling niet teveel verschilt, bijvoorbeeld droge en vochtige verpakkingen. Dat verschil kan worden aangezien voor een missend onderdeeltje.
Doseren, een aantal componenten na elkaar wegen in de verhouding van een recept. Natuurlijk in de voedingsmiddelenindustrie, maar eigenlijk overal waar producten door menging gefabriceerd worden, van schoonmaakmiddelen tot beton.
Beveiligen, tegen overbelasting of piekbelasting. Zeer belangrijk voor de veiligheid is het kunnen bepalen of er geen over-belading plaats vindt, of het nu om magazijnstellingen, vorkheftrucks of vrachtwagens gaat.
Verhandelen, goederen leveren tegen een bepaalde prijs per kg. Niet alleen bij de slager en de groenteboer, maar ook in het geval van opkoop van oud ijzer of zelfs het wegen van verboden middelen in rechtszaken is het verplicht om een weegschaal te gebruiken die “geschikt voor handelsdoeleinden” is.

Tips

Om een weegschaal goed te kunnen gebruiken is het handig om op een aantal dingen te letten:

Wegen

Voordat je de digitale weegschaal gaat gebruiken moet hij op “0” staan. Een open deur, maar veel afwijkingen komen door deze fout.
Is de ingestelde tarra goed ? Wanneer de eerste lege doos is getarreerd (netto 0 kg) dan dient er bij de volgende lege doos gecontroleerd te worden of de weegschaal weer op 0 staat! Door wisselende verpakkingsmaterialen kunnen weeg- en telfouten ontstaan.

Opstelling

Let erop dat het weegresultaat niet beïnvloed wordt door externe factoren, zoals:

Extreme temperatuurschommelingen;
Onstabiele en/of trillende tafels en werkbanken;
Onstabiele netspanningen;
De nabijheid van zware elektrische motoren en lastrafo’s;
Direct contact met water en hoge luchtvochtigheden;
Tocht en luchtstromen van ventilatoren en deuren;
Stof en vuil op of onder de weegschaal;
Lasten op de weegschaal als deze niet gebruikt wordt.

Tellen

Zijn de te tellen producten allemaal even zwaar ? Het komt maar zeer zelden voor dat producten allemaal hetzelfde wegen en zo ontstaan snel grote afwijkingen. Vraag om advies ter voorkoming hiervan.
Zit er geen vuil of vreemd onderdeel in de verpakking ? Dit wordt gemeten als extra stuks en dus een afwijking.
Heeft de weegschaal een automatische optimalisatie functie? Maak hier dan gebruik van bij het tellen. Dit is een functie om automatisch het gemiddelde stukgewicht te verbeteren. De steekproef wordt hierdoor dus groter terwijl er al geteld wordt!

Wegen op de vorkheftruck

Plaats de mast tijdens het wegen zo verticaal mogelijk.
Zet Side-shift en/of vorkenversteller zoveel mogelijk in de middenstand.
Zorg ervoor dat het zwaartepunt van de last zoveel mogelijk tussen de lepels ligt.
De lepels altijd zover mogelijk in de last rijden.
Stel het weegsysteem op nul net voordat de last opgetild wordt.
Hef de last op en lees de uitlezing af als deze stabiel is.
De weging dient altijd te gebeuren na een heffende beweging.
De last dient tijdens het wegen vrij te zijn van de grond, eventuele muren en/of andere pallets.

Toekomst

De techniek die in weegschalen gebruikt wordt is eigenlijk al zo oud als de aarde zelf:  De aantrekkingskracht van onze planeet. Die wordt gebruikt om een waarde in grammen of kilogrammen aan te geven van datgene wat op de weegschaal ligt.  Daar zal in de toekomst niet veel aan veranderen.
Wat wel steeds verder ontwikkelt is de koppeling van de weegschaal met bovenliggende computersystemen. Waar het begon met het afdrukken van de weeggegevens via een eenvoudige printer, gebeurt dat nu draadloos en vaak automatisch. Net als in veel andere industrieën zal dit verder uitbreiden, met bijvoorbeeld een tester voor weegsystemen die niet alleen constant monitort, maar ook zelf actie onderneemt bij calamiteiten of afwijkingen.